in ,

Duurzaamheid: hoe is het gesteld met jouw ongesteldheid?

Voor het lezen: In het Nederlands is er nog geen standaardterm voor mensen die te maken hebben met menstruaties. Omdat niet alle vrouwen menstrueren, en niet alle mensen die menstrueren vrouwen zijn, hebben we voor dit artikel gekozen voor ‘menstruerend persoon’: een term die misschien niet zo lekker bekt, maar wel inclusief is.

Veel mensen hebben of krijgen ermee te maken: menstruatie. Volgens Milieu Centraal gooien we per menstruerend persoon gemiddeld zo’n 10.000 tampons of maandverband weg. Reguliere tampons en maandverband bevatten vaak plastic en zijn niet recyclebaar. Gelukkig zijn er duurzame(re) alternatieven. 100% duurzaam blijkt moeilijk te behalen: de overstap naar herbruikbare producten zorgt voor minder afval, maar het schoonmaken of wassen van de producten zorgt voor meer water- en energieverbruik. En hoewel biologisch katoen beter is voor het milieu als het gaat om de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen en waterverbruik, scoort het slechter op landgebruik. Er is niet één ‘beste’ optie… maar een stapje beter: dat kan altijd.

Er zijn meerdere duurzamere alternatieven voor reguliere tampons, maandverband en inlegkruisjes. Niet ieder alternatief werkt goed voor iedereen, dus bespreken we in dit artikel zowel duurzamere, biologische wegwerpartikelen (tampons, maandverband, inlegkruisjes) als herbruikbare opties (maandverband, ondergoed, menstruatiecup).

Biologische tampons

Zelfs als je het milieu even buiten beschouwing laat, zijn reguliere tampons geen ideale optie voor je lichaam. Ze bevatten vaak plastic en kunnen sporen bevatten van onder andere pesticiden, chloor, ftalaten en dioxine. Ook de toegevoegde geurstoffen zijn vaak niet fijn voor de (gevoelige) vagina. Er zijn steeds meer merken die tampons verkopen die gemaakt zijn van biologisch, onbewerkt katoen. De tampons van het merk Yoni, makkelijk verkrijgbaar bij bijvoorbeeld Jumbo en Albert Heijn, bevatten geen chemicaliën en plastic, en zijn biologisch afbreekbaar. Als je graag tampons met inbrenghuls gebruikt, zit je hiermee ook goed: het omhulsel is gemaakt van recyclebaar karton. Via Yoni kun je ook bijdragen de strijd tegen menstruatiearmoede: als je via de website een ‘Pay for a Period’-product koopt, wordt deze door Yoni aan het Armoedefonds gestuurd. Op die manier help je mensen die geen geld hebben menstruatieproducten te komen.

Ook Natracare (te koop bij Ekoplaza en G&W) maakt tampons van 100% biologisch katoen. Door het gebruik van biologisch katoen zijn ze minder gevoelig voor vezelverlies (vezels die van een tampon loskomen tijdens het dragen), en ze zijn onder andere ook chloorvrij en vegan. Ook fijn om te weten: Natracare doneert jaarlijks 1% van de totale omzet aan milieuorganisaties.

Duurzaam maandverband en inlegkruisjes

Als je liever geen tampons gebruikt, niet getreurd: met maandverband en inlegkruisjes kun je ook een duurzamere keuze maken. Merken als Yoni en Natracare verkopen niet alleen tampons, maar ook maandverband en inlegkruisjes van biologisch katoen, waarvan de verpakking vaak ook gerecycled of te composteren is. Ga je liever voor een herbruikbare optie? Dan kun je ook wasbare inlegkruisjes of maandverband proberen. En het fijne is: je hebt ze in veel verschillende varianten. Ze zijn er van biologisch katoen, bamboe en polyester, en komen ook met verschillende sluitingen (drukknoopjes, klittenband of een sluiting die je kunt vouwen). Voor onderweg heb je tasjes en zakjes waar je het maandverband of de inlegkruisjes in kunt opbergen, zodat je ze later bij de was kunt doen. Voorwassen of weken is bij veel producten niet nodig, maar even uitspoelen onder koud water is aan te raden. Kijk wel goed naar het wasvoorschrift van je herbruikbare producten: wasverzachter en vlekkenverwijderaar zijn vanwege werking van de absorberende lagen vaak geen goed idee.

Wasbaar, herbruikbaar maandverband

Menstruatieondergoed

Als je al jarenlang tampons, maandverband en/of inlegkruisjes gebruikt, is menstruatieondergoed misschien even wennen. Want: het ziet eruit als normaal ondergoed. Werkt het dan wel? Ja! Menstruatieondergoed heeft meerdere absorberende lagen die ervoor zorgen dat vocht en bloed snel worden opgenomen en vastgehouden, en het ondergoed is er zowel voor lichte als voor zware menstruaties. Het meest bekende merk dat menstruatieondergoed verkoopt is snuggs, waar je kunt kiezen uit broekjes in talloze maten en kleuren. Bij merken als Livera en Libresse kun je tegenwoordig ook terecht voor menstruatieondergoed.

Er wordt vaak aangegeven dat je het ondergoed zo’n 12 uur lang kunt dragen. Let erop dat dit per persoon en menstruatie verschilt. Hou dus voor jezelf goed in de gaten of het niet al eerder tijd is het ondergoed te verwisselen, en of je geen last krijgt van irritaties. Gynaecoloog Marlies Bongers, gespecialiseerd op het gebied van (hevige) menstruatie, raadt aan het ondergoed net als maandverband eens in de paar uur te verwisselen.

Menstruatiecup

Van alle duurzame opties gaat de menstruatiecup het langst mee. Net als een tampon breng je een menstruatiecup aan in je vagina om zo het menstruatiebloed op te vangen. Ieder mens is anders, en gelukkig zijn de cups er in allerlei verschillende materialen en maten. Er spelen verschillende factoren mee bij de keuze van een cup: leeftijd, spierspanning, heftigheid van de menstruatie, hoe hoog of laag je baarmoedermond ligt, de inhoud en het materiaal van de cup, en ga zo maar door. Waar je bij een tampon veelal kiest voor een variatie op klein, medium of groot lijken de opties bij menstruatiecups oneindig. En hoe weet je dan wat er voor jou werkt? Om te voorkomen dat je op hoop van zegen een willekeurige cup uit het schap pakt (niet zo duurzaam als die niet de juiste is voor jou, want een cup retourneer je nou eenmaal niet zo makkelijk…), zijn er gelukkig websites om je te helpen. Websites als menstruatiecup.nl en cupkiezer.nl maken het vinden van de juiste menstruatiecup voor jou een stuk makkelijker.

Voorbeeld van een menstruatiecup

Om de cup in te brengen vouw je hem op, en dit vergt vaak wat oefening. Er zijn meerdere vouwtechnieken die je kunt proberen en houdingen die je aan kunt nemen (probeer een houding te vinden waarin je je kunt ontspannen), dus geef niet op als het de eerste keer niet gelijk lukt. Voor de zekerheid kun je in het begin ook een duurzaam inlegkruisje dragen om ongelukjes te voorkomen. De menstruatiecup trekt licht vacuüm zodat hij niet lekt. Zorg dat je het vacuüm breekt voordat je de cup weer verwijdert.

En dan nog even dit…

Iedereen is anders, en voor iedereen werkt iets anders. Kijk binnen de duurzamere opties dus vooral wat voor jou (en je portemonnee) werkt.


Nog wat laatste tips:

  • Spoel (wegwerp)menstruatieproducten nooit door de WC.
  • Spoel herbruikbare menstruatieproducten en menstruatieondergoed na met koud water en volg de wasvoorschriften.
  • Gebruik milieuvriendelijke wasmiddelen en wees zuinig in het gebruik.
  • Veel websites bieden starterspakketjes met bijvoorbeeld verschillende soorten en maten herbruikbaar maandverband aan. Zo kun je zelf ondervinden wat voor jou het beste werkt.

Geschreven door Eva

Eva's groene pad naar duurzaamheid begon toen ze op haar achtste vegetariër werd (inmiddels veganist) maar is nog lang niet afgelopen. Ze houdt ervan nieuwe vegan restaurants uit te proberen, gaat graag met haar herbruikbare groentezakjes naar de Groningse markt, en geeft - als er naar wordt gevraagd - graag tips over duurzamer leven.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De Beste Vega(n) Restaurants in Alkmaar

Waarom GMO-gewassen niet een duurzame oplossing zijn