in , , ,

Duurzame Cider van Nederlandse Cidermakers

Eerder schreef ik over duurzaam bier, maar ciders winnen aan populariteit. En terecht, want laat daar nou net heel veel potentie voor duurzaamheid in zitten! Tijd voor een verdiepend artikel over duurzame ciders van Nederlandse bodem!

Hierbij een korte inhoudsopgave. Daaronder gaat het artikel verder.

Cider en duurzaamheid

Goed nieuws: Nederlandse cider en duurzaamheid gaan hand in hand. Appels hebben al een lage uitstoot en voor cider mogen de appels een beetje beschadigd, verkleurd of gekneusd zijn. Veel Nederlandse cider wordt gemaakt van onbespoten appels. Er zijn veel lokale cidermakers, waardoor de transportuitstoot beperkt blijft. De appels van Nederlandse cidermakers zijn veelal afkomstig uit historische hoogstamboomgaarden met veel biodiversiteit. Meer daarover leg ik hieronder uit.

Nederlandse ciders zijn een uitstekend alternatief voor ciders van internationale brouwers. Die ciders worden geproduceerd met appelrassen die je ook in de supermarkt vindt. Dit zijn appels van enorme boomgaarden met minder biodiversiteit, waarbij pesticiden en kunstmest gebruikt worden.

Wat zijn hoogstamboomgaarden en wat maakt ze duurzaam?

Hoogstamboomgaarden zijn traditionele boomgaarden met grote, vrijstaande fruitbomen die veel ruimte krijgen om te groeien. Wat ze bijzonder maakt, is hun grote bijdrage aan biodiversiteit. Deze boomgaarden bieden een thuis aan talloze plant- en diersoorten, van wilde bloemen, zwammen en mossen tot insecten, vleermuizen en vogels.

Daarnaast spelen hoogstamboomgaarden een belangrijke rol in het behoud van oude appelrassen. De appels die hier groeien, zijn vaak uniek en worden zelden in de supermarkt verkocht. Het gaat om rassen die vaak een verhaal vertellen over de regio waar ze vandaan komen (en ook nog heerlijk smaken).

Hieronder zie je een voorbeeld van een hoogstamboomgaard van duurzame cidermaker Elegast.

De appels van hoogstamboomgaarden zijn doorgaans onbespoten, wat niet alleen goed is voor de natuur, maar ook voor de gezondheid van de bodem en de dieren die er leven. Bovendien zijn het appels die anders vaak onbenut blijven. Het is arbeidsintensief om appels uit hoogstamboomgaarden te oogsten terwijl de opbrengsten gering zijn. Zonde als ze ook duurzaam te verwerken zijn in bijvoorbeeld compote of sap, maar dus ook in cider.

Hoogstamboomgaarden vormen een prachtig voorbeeld van duurzaamheid: ze combineren biodiversiteit, erfgoedbehoud en een bewuste omgang met natuurlijke grondstoffen.

3 uitgelichte duurzame ciders en cidermakers

Dan nu het belangrijkste. Wat zijn duurzame Nederlandse ciders en waar vind je ze? Hieronder heb ik 3 leuke duurzame cidermakers uitgelicht. Daaronder vindt je een lijst met nog 6 duurzame ciderijen.

Vercierderij – Rotterdam, Zuid Holland

In de iconische Van Nelle Fabriek in Rotterdam, een plek waar industriële geschiedenis en moderne creativiteit samenkomen, huist Vercierderij. Hier draait alles om verbinding. Verbinding met de natuur, met elkaar en met de cidercultuur.

Je kunt bij de Vercierderij alles van het begin tot het einde ervaren: je kan helpen bij het plukken van de appels in de hoogstamboomgaarden, maar ook bij het maken van de cider. Al blijft het proeven natuurlijk minstens zo leuk 😉

Een groot deel van de ciders wordt wild gefermenteerd, een traditioneel proces dat de smaken van de appels volledig tot hun recht laat komen. Ook vind je bij Vercierderij bijzondere smaken zoals dubbel gehopte ciders en ciders gerijpt op eikenvaten.

De appels van Vercierderij zijn onbespoten en dragen bij aan het behoud van de historische hoogstamboomgaarden in en rondom Rotterdam. Boomgaarden vol biodiversiteit.

Mooyland – Benneveld, Drenthe

Mooyland is een bijzondere cidermaker uit Drenthe. Begonnen met één cidermaker, maar al snel uitgegroeid tot een enthousiaste groep van natuur- en landschapsliefhebbers. Alle appels komen van appeldonateurs: mensen met één of meerdere bomen in hun tuin die in ruil voor elke 15 kilo fruit een fles Mooyland cider ontvangen.

Mooyland gaat echter verder dan het maken van cider. Ze zetten zich actief in voor het herstel en onderhoud van het landschap. Ze planten heggen, onderhouden houtwallen en leggen poelen aan, waardoor ze de natuurlijke balans van de omgeving versterken en ruimte bieden aan diverse planten- en diersoorten. Wat Mooyland ook echt bijzonder maakt, zijn de evenementen die ze organiseren. Van Landschapscafé’s tot wilde wandelingen en aanplantdagen. Je kunt bij Mooyland van alles leren over natuurbehoud en duurzaam landgebruik.

Bij Mooyland gaat het niet alleen om cider, maar om een bredere visie: een harmonieuze verbinding tussen natuur, erfgoed en mensen. Dat maakt hun cider niet alleen lekker, maar ook betekenisvol.

Elegast – Langbroek, Utrecht

Elegast is waarschijnlijk de bekendste en grootste duurzame Nederlandse cidermakerij. De cider van Elegast is door heel Nederland te verkrijgen.

Elegast oogst het fruit ook uit hoogstamboomgaarden, vaak samen met een enthousiaste groep vrijwilligers. Deze oogsten vinden plaats op prachtige locaties langs de Vecht, de Kromme Rijn, en in de Betuwe. Door het fruit te verwerken tot cider, biedt Elegast een duurzaam verdienmodel voor de eigenaren van deze boomgaarden, waardoor deze unieke landschappen behouden kunnen blijven.

Bij het Proefpakket Terroir wordt een boekje meegeleverd met omschrijvingen en plattegronden van de specifieke boomgaarden waar het fruit vandaan komt, zodat je precies weet waar de cider zijn oorsprong vindt.

Elegast’s Regeneration-Revival-Revolution reeks ondersteunt de ontwikkeling van voedselbossen door fruit uit deze bossen te verwerken tot cider. Met focus op regeneratieve landbouw helpt dit initiatief het klimaat, de bodemkwaliteit, de natuur en de gezondheid van mens en planeet te herstellen.

Meer duurzame cidermakers

  • UWE Cider&Ales (Elst, Gelderland): Gebruikt onbespoten ciderappels en peren uit eigen boomgaard en uit hun voedselbos in Elst. Al meer dan een decennium lang zonder gewasbeschermingsmiddelen.
  • Doggerland Craft Cider (Haren, Groningen): Dankzij lokale appeldonateurs beschikken ze over 25+ soorten fruit en lokale hop. Ook de appelpulp die overblijft krijgt een duurzame bestemming.
  • IESSEL Cider (Schalkhaar, Overijssel): Natuurciders gemaakt van appels uit bijna 100 verschillende particuliere hoogstamboomgaarden.
  • Het Hamerstuk (Ressen/Lent, Gelderland): Wijngaard en cidermakerij. Maakt ciders van onbespoten appels uit hoogstamboomgaarden. Geperste appels en druiven worden gebruikt als mest. Er wordt beperkt gemaaid, zodat insecten en dieren in het hoge gras een thuis hebben.
  • Ciderij het Groenewoud (Biezenmortel, Noord-Brabant): Eigenaar Linder, docent in agro-ecologie en bodemkunde, heeft de afgelopen jaren geëxperimenteerd met innovatieve landbouwsystemen gericht op een klimaatbestendige toekomst. Naast zijn werk als docent en adviseur in agroforestry, teelt hij oude appelrassen voor het maken van cider.
  • De Fruitmotor: Alcoholvrije cider van Krenkelaars; appels die niet mooi genoeg zijn voor de supermarkt. Boeren krijgen een eerlijke prijs en een biodiversiteitspremie om te investeren in natuur en landschapherstel.
  • Dassemus (Chaam, Noord-Brabant): Dassemus is een biologische en biodynamische wijngaard. Ze hebben ook 3 soorten ciders in het assortiment die ze maken van imperfecte appels van een appelboer in Fijnaart (helaas blijken deze niet biologisch, maar het voorkomt wel verspilling). Daarnaast maken ze Pommeau met de natuurlijke appelsap van Heuvellands.

Geniet ervan!

Ik ben, na me te verdiepen in de ciderwereld, erg enthousiast! Het drinken van cider heeft een verrassend grote potentie om bij te dragen aan duurzaamheid.

Ten eerste worden de Nederlandse ciders lokaal geproduceerd (dit artikel bevat ciderijen uit 7 verschillende provincies), wat de regionale economie ondersteunt en de ecologische voetafdruk van transport vermindert. Mocht je niet kunnen kiezen uit bovenstaande cidermakers, begin dan gewoon bij degene die het dichtstbij is.

Daarnaast speelt cider een rol in het bevorderen van biodiversiteit. In de hoogstamboomgaarden kunnen rijke ecosysteem floreren. De boomgaarden bieden ruimte aan wilde bloemen, insecten en vogels, en dragen bij aan een gezonde, natuurlijke omgeving. Ook helpt cider bij het behoud van oude appelrassen. Veel van deze unieke rassen verdwijnen langzaam, maar worden door ciderproducenten juist gekoesterd. Door deze appels te gebruiken, blijft een stukje agrarisch erfgoed behouden.

Een ander belangrijk aspect is het tegengaan van voedselverspilling. Appels die niet voldoen aan de eisen van de supermarkt kunnen prima gebruikt worden voor cider. Hierdoor krijgen deze appels een kans in de vorm van een heerlijk en duurzaam product.

Kortom, het drinken van deze ciders is niet alleen lekker, maar ook een manier om bewust bij te dragen aan duurzaamheid. Geniet ervan (met mate)!

Geschreven door Chris

Chris onderzoekt graag de impact van onze keuzes. Hij verdiept zich in hoe duurzaam ketens zijn en welke organisaties hierbij voorop lopen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Een stapje beter in je eigen buurt