Plastic. Het onderwerp komt vaker terug bij StapjeBeter en met reden. Het vergaat niet en breekt af in steeds kleinere stukjes genaamd microplastics. Deze microplastics zijn schadelijk voor de natuur en onszelf. We eten gemiddeld 5 gram plastic per week. Dat is een hele creditcard aan plastic die wij ongemerkt opsmikkelen. Niet alleen via ons eten krijgen wij plastic binnen, ook in onze bloedbaan is microplastic aangetroffen. In een nieuw onderzoek is zelfs microplastic aangetroffen in het longweefsel van levende patiënten. We ademen dus plastic in, wat de diepste, smalste delen van de longen bereikt. Nog schokkender is dat wanneer microplastic nanoplastic wordt, dit opgenomen kan worden door de placenta en zo ongeboren kinderen bereikt. Microplastic dat ons lichaam in komt, gaat er dus helaas niet vanzelf weer uit. Genoeg redenen om bewust om te gaan met plastic.
Een van de plekken waar je wellicht niet zo snel aan plastic denkt is de wasmachine. Bij elke wasbeurt van 5 kilo die jij draait komen er 600.000 tot 17.700.000 microvezels vrij. Hoeveel!? Zo’n 0,43 tot 1,27 gram aan vezels. Met zo’n hoog aantal is zo’n klein beetje gewicht kan je je voorstellen hoe klein deze vezels zijn. Zo klein dat onze waterzuiveringsinstallaties en filters op diverse plekken deze vezels niet opvangen. Ze komen dan ook terecht is ons oppervlaktewater, rivieren, oceanen en zelfs drinkwater.
Wellicht ben je nog wat in de war. Hoezo hebben we het over plastic bij het wassen van kleding? Synthetische kleding zoals polyester, polyamide, acryl, elastaan en fleece worden gemaakt van aardgas en aardolie met speciale technieken en met het gebruik van chemicaliën. In essentie zijn deze kledingstukken dus gemaakt van plastic. En zoals we eerder al schreven: plastic vergaat niet.
In ongeveer 60% van de kleding die gemaakt wordt zit plastic. Het wassen van deze kleding wereldwijd zorgt voor zo’n 35% van de microplastics die in de oceanen ronddrijven. Dat is de grootste bron van microplastics in de oceaan. Hier valt dus winst te behalen! De Franse overheid is het daar zeker mee eens, want vanaf 2025 moet elke nieuwe wasmachine die in dat land verkocht wordt een microvezelfilter hebben. Frankrijk staat daarmee nog eenzaam bovenaan in de landen die zo’n regeling hebben doorgevoerd. Gelukkig kunnen wij als particulier wel al actie ondernemen.
Voor mijn nieuwe duurzame gewoonte van de maand koos ik in April voor het microplastic-probleem via de wasmachine. Drie oplossingen kwamen naar voren. Mijn keuze: de PlanetCare wasmachinefilter.
Het PlanetCare microplastic wasmachinefilter
Allereerst het goede nieuws. Het PlanetCare filter vangt 90% van de microplastics op die van jouw wasjes afkomen. Dit percentage is ongeëvenaard en maakte de keuze voor PlanetCare wat mij betreft pijnlijk eenvoudig. Andere oplossingen vangen minder procent van de vezels op en blijven mijlenver achter op het PlanetCare filter. Meer goed nieuws: het PlanetCare wasmachine filter is bij elke wasmachine te gebruiken. Je installeert het namelijk bij de afvoerpijp. Ze leveren een handig setje mee waarmee je het filter aan vrijwel alle kanten van je wasmachine kan plaatsen. Waar dat dus ook maar het handigst is voor jou! Daarnaast zorgt PlanetCare voor een ‘closed-loop solution’, want wanneer de cartridge van je filter vol is stuur je ze gratis retour naar PlanetCare, waar ze klaar gemaakt worden voor nieuw gebruik. De vezels worden opgeslagen om bij genoeg volume gerecycled te worden.
Nu zal ik je eerlijk zeggen dat ik deze oplossing al enkele jaren kende. Waarom had ik het nog niet doorgevoerd vraag je je dan wellicht af? Op een starterssalaris vond ik de investering erg prijzig. Inmiddels vind ik de prijs schappelijker – maar dat kan ook liggen aan het feit dat ik het probleem urgenter vind geworden… Waar heb ik het dan over? De mini-starter kit kost €59,50 en bevat alle materialen die je nodig hebt om de filter te installeren, drie cartridges en een mooie wasmachine magneet waar je het aantal wasjes mee kan bijhouden. Een cartridge gaat namelijk zo’n 20 wasjes mee en is dan aan vervanging toe. Nederlands doen gemiddeld zo’n 3 wassen per week. Met een cartridge ben je dan dus ruim een maand zoet. Als je drie eerste cartridges op zijn kan je kiezen voor een nieuw pakket cartridges van 12 stuks voor €94,50 of sluit een jaarlijks abonnement af van €7,50 per maand. Wanneer je de laatste cartridge plaatst geef je een seintje en een nieuwe doos met 12 stuks komt automatisch jouw kant op.
Andere oplossingen
Vind je dit filter een stapje te ver? Er zijn ook andere oplossingen beschikbaar. De GUPPYFRIEND washing bag is een waszak die werkt als filter voor microplastics. De zak vangt 69% tot 86% van de microvezels op. Ook best een goed resultaat! Je stopt al je (gedeeltelijk) synthetische kleding in deze zak en wast zo plastic vrij. De zak kost €29,50 en gaat zo’n 50 wasbeurten mee – of langer als je er goed mee omgaat.
Een andere optie is de in Amerika populaire Cora Ball. Een op koraal geïnspireerde bal die je bij de was gooit en zo microvezels opvangt. Dit product is niet meer makkelijk in Nederland te vinden, wellicht omdat het slechts 31% van de vezels opvangt. De Cora Ball filtert echter niet alleen vezels uit het water, maar zorgt er ook voor dat de kleding die je wast minder vezels loslaten. Dat is natuurlijk weer positief voor de levensduur van je kleding. De Cora Ball kost $39 en kan je eindeloos gebruiken. Voor grotere wassen wordt trouwens wel aangeraden om twee tot drie Cora Balls te gebruiken.
Als laatste kan je denken aan wat je in de wasmachine stopt. Koop geen synthetische kleding maar ga voor katoen, hennep, eucalyptus of linnen. Daarnaast kan je beter vloeibaar wasmiddel gebruiken dan poeder. Beide vormen van wasmiddel verhoogt het aantal vezels dat loskomt bij het wassen ten opzichte van wassen met alleen water, maar dit is minder bij vloeibaar wasmiddel. Wasverzachter reduceert dan weer het aantal vezels dat loskomt met meer dan 35%. Ook lagere temperaturen, korter wassen en zacht water kunnen helpen bij het reduceren van loskomende vezels.
Alle beetjes helpen. De combinatie van een hoog filterpercentage, gebruiksgemak en recycling van de gevangen microvezels deed mij voor PlanetCare kiezen. Ik had dus echt geen zin om zo’n bal uit te pluizen of telkens al m’n kleding in een zak te proppen – dat leek me ook niet goed voor de hygiëne. Maar voor ieder wat wils en ik moedig je dan ook aan om deze maand iets onbaatzuchtigs voor het milieu te doen en je microplastics via de wasmachine te verminderen. Met elke stap, een stapje beter!
Bronnen:
https://www.stricters.com/nl/synthetische-stoffen/
https://www.plasticsoupfoundation.org/2017/11/miljoenen-microvezels-afvalwater-per-wasbeurt/
https://www.zeroplastics.nl/kleding-wassen/
https://www.hier.nu/themas/makkelijk-energie-besparen/zo-vaak-doen-nederlanders-gemiddeld-was
https://en.guppyfriend.com/pages/guppyfriend-waschbeutel-faq
https://planetcare.org/
https://www.nudge.nl/blog/2019/09/05/plastic-kleding-bijna-18-miljoen-kledingvezels-wasbeurt/
https://www.coraball.com/